Núm. 26 (2021)
Artículos

Escolástica renacentista y recepción de la doctrina aristotélica sobre lo justo natural: Philipp Melanchthon y Francisco Suárez

Alfonso Herreros Besa
Universidad de los Andes
Sebastián Contreras Aguirre
Universidad de los Andes
Portada del número 26 de la revista
Publicado junio 14, 2021

Palabras clave:

derecho natural, Aristóteles, Philipp Melanchthon, Francisco Suárez, escolástica
Cómo citar
Herreros Besa, A. ., & Contreras Aguirre, S. . (2021). Escolástica renacentista y recepción de la doctrina aristotélica sobre lo justo natural: Philipp Melanchthon y Francisco Suárez. Bajo Palabra, (26), 221–238. https://doi.org/10.15366/bp2021.26.011

Resumen

La interpretación escolástica de Aristóteles se concentra en la idea del derecho natural para justificar los fundamentos prepolíticos de la realidad social. Ahora bien, no existe una sola gran síntesis escolástica, ni hay tampoco un único aristotelismo que sea común a todos los comentadores escolásticos de la Ethica ? 7. De ese modo, Philipp Melanchthon (1497-1560), el llamado præceptor Germaniæ, expone un Aristóteles distinto del que comenta el jesuita Francisco Suárez (1548-1617), porque, como se verá a continuación, mientras que Suárez entiende lo justo por naturaleza como el derecho de la razón práctica, Melanchthon lo identifica con el conocimiento teórico de los principios morales impresos por Dios en el hombre.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Citas

Aristóteles, Ethica Nicomachea, Madrid, CEPC, 2014.

Aristóteles, Rhetorica, Madrid, Gredos, 2014.

Báñez, Domingo, Decisiones de iure et iustitia, Pamplona, Eunsa, 2008.

Carreras, Joaquín & Tusquets-Terrats, Juan, Apports hispaniques à la philosophie chrétienne de l'Occident, Louvain/Paris, Publications Universitaires/Béatrice-Nauwelaerts, 1962.

Contreras Aguirre, Sebastián, "Is Francisco Suárez a Voluntarist Philosopher?", Zeitschrift für Kirchengeschichte, 129 (2018) 1.

Decot, Rolf, Geschichte der Reformation in Deutschland, Freiburg/Basel/Wien, Herder, 2015.

Eschweiler, Karl, "Die Philosophie der spanischen Spätscholastik auf den deutschen Universitäten des siebzehnten Jahrhunderts", Spanische Forschungen der Görres-Gesellschaft, 1 (1928).

Frank, Günther, "Melanchthon - der 'Ethiker der Reformation'", en Frank, Günther & Mundt, Felix (eds.), Der Philosoph Melanchthon, Berlin, Walter de Gruyter, 2012. https://doi.org/10.1515/9783110260991

García-Huidobro, Joaquín, La recepción de la doctrina aristotélica de lo justo natural y lo justo legal en los comentaristas medievales de la Ética a Nicómaco, Ciudad de México, Porrúa/UNAM, 2017.

Grisez, Germain & Shaw, Russell, Fulfillment in Christ, Notre Dame/London, University of Notre Dame Press, 1991.

Guy, Alain, Histoire de la philosophie espagnole, Toulouse, Association des Publications de l'Université de Toulouse-Le Mirail, 1985.

Herzog, Johann Jakob & Hauck, Albert (eds.), Realencyklopädie für protestantische Theologie und Kirche, Leipzig, Hinrichs, 1896-1913.

Kasper, Walter; Baumgartner, Konrad; Bürkle, Horst; Ganzer, Klaus; Kertelge, Karl; Korff, Wilhelm & Walter, Peter (eds.), Lexikon für Theologie und Kirche, Freiburg/Basel/Wien, Herder, 2017.

Kluxen, Wolfgang, "Die geschichtliche Erforschung der mittelalterlichen Philosophie und die Neuscholastik", en id., Aspekte und Stationen der mittelalterlichen Philosophie, Paderborn, Ferdinand Schöningh, 2012. https://doi.org/10.30965/9783657775569

Leinsle, Ulrich G., Introduction to Scholastic Theology, Washington DC, The Catholic University of America Press, 2010.

Leinsle, "Die Scholastik der Neuzeit bis zur Aufklärung", en Coreth, Emerich; Neidl, Walter & Pfligersdorffer, Georg (eds.), Christliche Philosophie im katholischen Denken des 19. und 20. Jahrhunderts: Rückgriff auf scholastisches Erbe, Graz/Wien/Köln, Verlag Styria, 1988.

Lohr, Charles H., "Del aristotelismo medieval al aristotelismo renacentista", Patristica et mediævalia, 17 (1996).

Melanchthon, Philipp, Enarrationes aliquot librorum ethicorum Aristotelis, Halis, Schwetschke et filium, Corpus Reformatorum 16, 1850.

Melanchthon, Philipp, Commentarii in Epistolam Pauli ad Romanos, Halis, Schwetschke et filium, Corpus Reformatorum 15, 1848.

Melanchthon, Philipp, Commentarius in Epistolam Pauli ad Corinthios, Halis, Schwetschke et filium, Corpus Reformatorum 15, 1848.

Melanchthon, Philipp, De legum fontibus et causis, Halis, Schwetschke et filium, Corpus Reformatorum 11, 1843.

Melanchthon, Philipp, Enarratio Epistolæ Pauli ad Romanos, Halis, Schwetschke et filium, Corpus Reformatorum 15, 1848.

Melanchthon, Philipp, Ethicæ doctrinæ elementorum, Halis, Schwetschke et filium, Corpus Reformatorum 16, 1850.

Melanchthon, Philipp, Loci theologici, tertia ætas, Halis, Schwetschke et filium, Corpus Reformatorum 21, 1854.

Melanchthon, Philipp, Philosophiæ moralis epitomes, Halis, Schwetschke et filium, Corpus Reformatorum 16, 1850.

Melanchthon, Philipp, Prolegomena in Officia Ciceronis, Halis, Schwetschke et filium, Corpus Reformatorum 16, 1850.

Melanchthon, Philipp, De æquitate et iure stricto, Halis, Schwetschke et filium, Corpus Reformatorum 11, 1843.

Melanchthon, Philipp, Apologia confessionis Augustanæ, "Libro de Concordia", St. Louis, Concordia/Publishing House, 1989.

Mercado, Tomás de, Summa de tratos y contratos, Sevilla, Hernando Diaz, 1571.

Methuen, Charlotte, "Lex Naturæ and Ordo Naturæ in the Thought of Philip Melanchthon", Reformation & Renaissance Review, 3 (2001) 1. https://doi.org/10.1558/rrr.v0i3.110

Mulgan, Richard G., Aristotle's Political Theory, Oxford, Clarendon, 1986.

Müller, Gerhard (ed.), Theologische Realenzyklopädie, Berlin/New York, Walter de Gruyter, 1992.

Pena, Pilar, Las fuentes de la teología en Felipe Melanchthon, Salamanca, Universidad Pontificia de Salamanca, 2007.

Schaffner, Tobias, "Is Francisco Suárez a Natural Law Ethicist?", en Bunge, Kirstin; Fuchs, Marko; Simmermacher, Danaë & Spindler, Anselm (eds.), The Concept of Law (lex) in the Moral and Political Thought of the School of Salamanca, Leiden, Brill, 2016.

Schmitt, Charles B., Aristóteles y el Renacimiento, León, Universidad de León, 2004.

Schmoeckel, Mathias, "Erkenntnis durch ratio und conscientia. Die Begründung der modernen Wissenschaftlichkeit des Rechts durch Melanchthons Naturrechtslehre", en Hasselhoff, Görge K. & Meyer-Blanck, Michael (eds.), Religion und Rationalität, Würzburg, Ergon, 2008.

Schmutz, Jacob, "¿Abatir o ensalzar a Francisco Suárez?", en VV.AA., Francisco Suárez: Der ist der Mann, Valencia, Facultad de Teología San Vicente Ferrer, 2004.

Schöndorf, Harald, Philosophie des 17. und 18. Jahrhunderts, Stuttgart, Kohlhammer, 2016.

Stiening, Gideon, "'Notitiæ principiorum practicorum'. Melanchthons Rechtslehre zwischen Machiavelli und Vitoria", en Frank, Günther & Mundt, Felix (eds.), Der Philosoph Melanchthon, Berlin, Walter de Gruyter, 2012.

Stupperich, Robert, Der unbekannte Melanchthon: Wirken und Denken des Præceptor Germaniæ in neuer Sicht, Stuttgart, Kohlhammer, 1961.

Suárez, Francisco, Commentarii in Ethica Aristotelis (1585), cod. lat. 6775, Bibliothèque Nationale de France.

Suárez, Francisco, Quæstiones de iustitia et iure, Freiburg, Herder, 1958.

Suárez, Francisco, Tractatus de legibus ac Deo legislatore, Madrid, IEP, 1967-1968.

Suárez, Francisco, De anima, Madrid, Fundación Xavier Zubiri/Sociedad de Estudios y Publicaciones, 1978-1991.

Suárez, Francisco, De ultimo fine hominis, Parisiis, Ludovicus Vivès, Opera omnia 4, 1856.

Suárez, Francisco, Disputationes metaphysicæ, Madrid, Gredos, 1960-1966.

Suárez, Francisco, De mysteriis vitæ Christi, Parisiis, Ludovicus Vivès, Opera omnia 19, 1860.

Suárez, Francisco, Quæstio de legibus, ms. 3856, Biblioteca Nacional de Portugal.

Suárez, Francisco, Defensio fidei catholicæ, Madrid, IEP, 1970-1971.

Suárez, Francisco, De bonitate et malitia humanorum actuum, Parisiis, Ludovicus Vivès, Opera omnia 4, 1856.

Svensson, Manfred, Reforma protestante y tradición intelectual cristiana, Barcelona, Clie, 2016.

Svensson, Manfred, "Phillip Melanchthon and the Reception of Aristotelian Natural Law Theory in the European Reformation", en García, Alejandro; Šilar, Mario & Torralba, José María (eds.), Natural Law: Historical, Systematic and Juridical Approaches, Newcastle, Cambridge Scholars Publishing, 2008.

Treitschke, Heinrich von, "Samuel Pufendorf", Preußische Jahrbücher, 35 (1875). https://doi.org/10.1515/9783112367421

Vallejo Campos, Álvaro & Vigo, Alejandro, Filósofos griegos. De los sofistas a Aristóteles, Pamplona, Eunsa, 2017.

Vigo, Alejandro, "¿Supone la noción de derecho natural un planteamiento necesariamente religioso?", en Fidalgo, Carlos (coord.), Derecho global. Positivismo, iusnaturalismo y razonabilidad del derecho, Navarra, Aranzadi, 2018.

Zubiri, Xavier, Escritos menores (1953-1983), Madrid, Alianza/Fundación Xavier Zubiri, 2007.